Book

Matka się śmieje

Ma mère rit

Chantal Akerman

Nowe Horyzonty, 2021

Matka się śmieje

Ma mère rit

Author: Chantal Akerman – Translation by Agata Kozak

Publisher: Nowe Horyzonty

Year of publication: 2021

Format: 24x15

Pages: 189

ISBN: 978-83-64134-37-1

Language: Polish

Country: Poland

City: Warszawa

www.cinematek.be

Ostatnia i jednocześnie jedna z najważniejszych książek wybitnej (choć wciąż mało znanej w Polsce) pisarki, artystki wizualnej, a przede wszystkim reżyserki filmowej – bohaterki jednej z retrospektyw w ramach 21. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Nowe Horyzonty. Ten radykalny niby-dziennik to opowieść o rodzinie, dzieciństwie i dojrzewaniu, o wykluwaniu się własnej „innej” tożsamości. A przede wszystkim o milczeniu spowijającym wojenną przeszłość rodziców, polskich Żydów, którzy przeżyli Szoa.

Całość powstawała w Brukseli, w mieszkaniu schorowanej matki – centralnej postaci nie tylko tej opowieści, ale także filmów belgijskiej reżyserki. Pomiędzy robieniem listy zakupów, nocnym nasłuchiwaniem dźwięków z sypialni chorej, wizytami opiekunek, Akerman pisze o symbiotycznej matczyno-córczynej relacji, przed którą zamyka się w pokoju, ale która jest także najmocniejszą z jej życiowych kotwic.

Podobnie jak jej kino, także książka Chantal Akerman jest eksperymentem: zarazem literacko wyrafinowana i stylistycznie „niedbała” (Miałam swój styl, właściwy mnie i tylko mnie – pisze autorka), poetycka i pełna – pozornie – prozaicznych detali, swobodnie bawi się interpunkcją, sięga po język mówiony.

Intymna, do bólu szczera Matka się śmieje zilustrowana została fotografiami z rodzinnego albumu, którym towarzyszą kadry z filmów. Nikt nie rozumiał tego lepiej, niż Akerman: tam, gdzie nie starcza słów, zaczynają mówić obrazy.

tłumaczenie Agata Kozak

Stowarzyszenie Nowe Horyzonty, Wydawnictwo w Podwórku